Yıllardır da hikayesi anlatılır bu türkünün. Artık sadece Emirdağlılar’ın değil, türkü seven herkesin dilinde bayraklaşan Al Fadimem türküsünün kahramanları kimlerdir. Yaşadıkları olay nedir? Sonları ne olmuştur? Bu ve benzeri sorunların cevapları farklı zamanlarda, farklı insanların açıklamaları, hikayeleri, anlatımları ile cevaplanmaya çalışılmış; özde türkü benimsenmiş, önemsenmiştir. Ben burada Efe Kadir ile Al Fadime’nin aşk destanlarını yazmayacağım. Çünkü; onlar türkü dizeleriyle aşk destanlarını zaten yazmışlardır. Nitekim bu nev’i olayların illa da hikaye ya da roman şeklinde okuyucuya aktarılması şart olmadığı gibi Fadime ile Efe Kadir’in bizlere bıraktıkları türkü dizeleri, altmış yıldan beri, bu aşkın masumiyetini, güzelliğini ve unutulmazlığını muhafaza etmektedir. Ve Morcalı Aşireti’nden bu iki gencin dudaklarından dökülen aşk dizeleri efsaneleşmiştir. Tesadüfen dükkanıma gelen Al Fadime’nin Avustralya’da yaşayan kızı Leman Bostan’la yaptığım sohbet sonucu aşağıdaki yazıyı yazdım. Böylece Al Fadime efsanesinin kahramanlarından birinin öz kızının bakış açısıyla gerçekleri siz okurlarımızla paylaşmak istedim. Al Fadime; Emirdağ Sağırlı Köyü’ndendir. Emirdağ Cevizli (Konara) Köyü’nden Efe Kadir namıyla maruf Kadir Kilci isimli delikanlı ile Al Fadime birbirlerini severler. Bu köyler o zaman Bayat’a bağlıdır. Her ikisi de Morcalı Aşireti’ne mensuplardır.

Bu aşk serüveni bundan altmış yıl önce yaşanmıştır. Ama hâlâ türkü dünyasında canlılığını korumaktadır. Ve bu uğurda meşhur olanlar, paralar kazananlar olmuştur. Esefle söylüyorum ki, olayın baş kahramanı Efe Kadir’in kim olduğu tam bilinmemektedir. Bu güzel türkülerin hangi yörede, hangi doğada dile getirildiği, araştırılmamış hatta merak konusu bile olmamıştır.

Efe Kadir, Al Fadime’yi ailesinden o günün törelerine uygun bir şekilde istetir. Vermezler. Bunun üzerine kaçırmaya karar verir. İki genç sevgili kaçarlar. Ancak; Fadime’nin dayıları o günün Morcalı Kolu’nda adı-sanı anılan, gözü kara, efemsi kişilerdir. İyi niyetle yola çıkan genç aşıkların bu küçücük aşk kervanını yakalamaya çıkarlar. Zira olayı hazmedemezler. Aşka, sevgiye, gönül sesine kulak veren yoktur. Sözde namuslarını kurtaracaklarını düşünürler. Oysa; Fadime, Efe Kadir’in helali olacaktır.

Çok geçmez sıkı takip sonucu genç aşıkları Emirdağ merkezinde yakalatırlar.

Sorgu hakimi, yaşının küçüklüğü nedeniyle Al Fadime’yi ailesine teslim eder. Efe Kadir de cezaevine gönderilir. Bir süre sonra Al Fadime de ailesinin baskısıyla kendi köyünden Musa Bostan, nam-ı diğer Kara Musa isimli şahıs ile evlendirilir. Fadimesi elinden alınan Efe Kadir dokuz ay mahkumiyetten sonra tahliye olur ve köyüne döner. Güzün atılan tohumlar, hasata dönüşmüş, haşhaş çizimi, arpa buğday biçimi gelmiştir. Morcalı Aşireti tamamiyle arazide, doğadadır. Haşhaş kozasına atılan çizgi bıçağının ağlattığı kozağı görenler, koyun güden çobanlar, koyundan süt sağan gelinler Efe Kadir'in türkülerini mırıldanmaya başlamışlardır artık. Tırpancılar işe başlamış, rüzgarla kelle döğen ak buğday başakları, poşulu tırpancılara teslim olmuştur. Dönüm başı(evlekbaşı) yapıp, tırpanını "bileği taşı'yla bileyen tırpancılar nefes buldukça Efe Kadir'in hapishanede dokuz ay boyunca Fadimesi'ne yaktığı türkülerini çığırmaktadırlar.

Türkünün sözlerinden de anlaşılacağı üzere; Efe Kadir, türkülerini Fadimesi elinden alındıktan sonraki dönemlerde yakmıştır. Türkülerinde Fadimesi'ne duyduğu sevda, ayrılığın acısı nakış nakış işlenmiştir.

Bu arada Fadime'nin Kara Musa ile olan evliliğinden altı çocuğu olmuştur: Güleser-Şehriban isimli ikizleri, Mustafa, Leman, Rasime ve Ali Osman... Üçüncü çocuğu olan Mustafa, yıldırım düşmesi sonucu vefat etmiş olup, diğer beş kardeş hayattadır.

Morealı Aşircti'nde benimle söyleşi yapacak yaşlıları bulabileceğimden pek emin olmadığım için Aziziye yayın hayatına başlayalı beş yıldır oralara gidememiştim. tki gencin türkülerine gelince, Afyon vilayetimiz ve Emirdağımız insanının kültürel ilgisizliklerinden olacak ki, bu ve buna benzer nice türkü ve ağıtlarımız başkaca hüviyetler altında okunmakta, okutulmakta ve dinlenmektedir. Yaşadıkları aşk türküye dökülen ve tüm sevdaları türkü sözleriyle anlatılan Fadime isimli kız ile Efe Kadir namıyla maruf iki gencin yanan gönüllerinden dökülen sevgi sözcükleri sarışın, pembe yanaklı, sırma saçlı, usulca boylu, ceylan bakışlı Fadime kıza, Al Fadime ünvanını kazandırmıştır.

Morealı Aşireti'nde ata binme, cirit oynama, lacivert urba giyme, Ege'de Manisa Yöresi'nde olduğu gibi kasket üzerine poşu dolayıp Emirdağ'a, Yukarı Maçaklı, Aşağı Maçaklı köylerinden (Çaybelenler) geçip, Özburun Değirmen deresinden Bolvadin'e inmek, vilayete gitmek disiplin gösterilen şeyler idi.